Każdy przypadek ma swoje cechy szczególne. Mogą one mieć wpływ na jego ocenę przez urzędy, sądy i inne instytucje. Zaleca się kontakt z adwokatem niemieckim (Rechtsanwalt) dopuszczonym do wykonywania zawodu.
Zasiłek na dziecko wcale nie jest przyznawany automatycznie – każdy wniosek bada Familienkasse i ocenia go pod kątem zgodności z wytycznymi.
W przypadku odrzucenia wniosku o świadczenie rodzinne mamy 1 miesiąc na odwołanie się, jeśli powołujemy się na pobyt, i 3 miesiące, jeśli powołujemy się na umowę o pracę w Niemczech bez jednoczesnego pobytu w Niemczech. Pouczenie o tym znajduje się zazwyczaj na końcu dokumentu.
O ile nie ma takiego pouczenia, przysługuje nam rok, aby się odwołać.
Termin odwołania
Każdemu przysługuje prawo do odwołania się od decyzji urzędu za każdym razem, gdy się z nią nie zgadza. Odwołanie się nie powoduje opłat administracyjnych.
Warto tylko pamiętać, że początek okresu, w którym można się odwołać od zakomunikowanej nam decyzji, zaczyna biec od dnia otrzymania dokumentu.
Jeśli dokument jest wysłany pocztą w Niemczech na niemiecki adres zwykłym listem, to jest traktowany tak, jakby doszełl 3 dni później. Czyli od trzeciego dnia od daty stempla pocztowego biegnie okres na odwołanie. Jeśli zatem na dokumencie jest data wystawienia 1. czerwca, to będzie on traktowany tak, jakby doszedł 4. czerwca. Mamy wtedy czas do 4 lipca na odwołanie się.
W przypadku zamieszkania w Polsce i pracy w Niemczech przyjmuje się zgodnie z ustawą, że dokument dochodzi w tydzień od oddania go na pocztę. Najbezpieczniej zatem jest przyjmować miesiąc od daty wystawienia dokumentu.
Forma odwołania
Odwołanie musi mieć formę pisemną, lecz wystarczy faks z tekstem odwołania i podpisem adresata decyzji. Jeśli ma to być reprezentant osoby zainteresowanej, np. prawnik, to należy dołączyć także podpisane pełnomocnictwo.
Warto dbać o dowody na to, że odwołanie zostało wysłane. Potwierdzenie faksu może nie wystarczyć, więc lepiej z jednej strony wysłać najpierw faksem, a z drugiej – jeszcze w terminie odwołania – wysłać oryginał listem poleconym lub za potwierdzeniem. Przesyłkę pocztową warto także pakować i wysyłać przy świadku, którego będzie można w razie takiej potrzeby powołać na świadka.
Koniec terminu odwołania
Czas na odwołanie upływa z wybiciem godziny 00:00 po ostatnim dniu terminu odwołania. Posługując się naszym przykładem – jeśli na dokumencie będzie data 1 lipca i dokument faktycznie będzie oddany na pocztę tego dnia, wtedy będzie traktowany jakby doszedł do adresata w Niemczech 4 lipca (z Polski list może iść dłużej i należy założyć 7 dni na jego przekazanie przez pocztę do adresata). Z nastaniem godziny 00:00 5 lipca będzie już za późno na odwołanie.
Negatywna decyzja o odwołaniu – co dalej?
Jeśli urząd odrzuci odwołanie, mamy kolejny miesiąc – licząc od daty otrzymania dokumentu w przypadku Kindergeld na podstawie pobytu – lub 3 miesiące – licząc od daty wystawienia dokumentu w przypadku Kindergeld na podstawie umowy o pracę w Niemczech – na wniesienie pozwu do sądu.
W przypadku wniosku o zasiłek rodzinny na podstawie pobytu będzie to Finanzgericht (sąd ds. finansowych). W przypadku ubiegania się o Kindergeld na podstawie samej umowy o pracę, bez pobytu w Niemczech, będzie to odpowiedni Sozialgericht (sąd ds. socjalnych).
Zachęcam w przypadku odwołań do korzystania z pomocy niemieckich prawników (Rechtsanwalt) przy konstruowaniu pism lub w ogóle przy reprezentacji przed sądem w sprawie zasiłku na dziecko. Jeśli tylko istnieją przesłanki ku temu, aby Kindergeld otrzymać, odpowiednia argumentacja i właściwa reprezentacja przed sądem może pomóc sprawie.
Kindergeld – praktyka urzędów
Urzędem zajmującym się świadczeniem na dzieci jest Familienkasse. Jest on podporządkowany Bundeagentur für Arbeit, urzędowi odpowiedzialnemu między innymi za świadczenia typu Arbeitslosengeld (zasiłku dla bezrobotnych), świadczenia z funduszu roszczeń gwarantowanych (tzw. Insolvenzgeld – wyplata roszczeń za ostatnie 3 miesiące stosunku pracy w przypadku upadłości pracodawcy), subwencjonowanie szkoleń zawodowych pojedynczych osób itp.
Sprawy dotyczące osób pracujących w Niemczech i mających dzieci w Polsce zostały skupione aktualnie w Familienkasse Chemnitz.
Od 2014 roku Polacy są największą grupą imigrantów przybywających do Niemiec, przy jednoczesnej dużej fali powrotów (wielu Polaków po latach pobytu opuszcza Niemcy i wraca do Polski). Oznacza to, że jest wiele osób potencjalnie uprawnionych do Kindergeld. Prowadzonych jest więc jednocześnie wiele postępowań o stwierdzenie prawa do Kindergeld, którymi zajmuje się Familienkasse Chemnitz. Stąd biorą się bardzo długie czasy opracowania wniosków.
Urzędy mają obowiązek zdecydować co do wniosku w czasie sześciu miesięcy. Odstąpienie od tej zasady jest możliwe wtedy, gdy decyzja o wniosku zależy od rozstrzygnięcia kwestii prawnych przez sądy wyższych instancji.
Formularze do Kindergeld
Formularze do Kindergeld, niektóre także po polsku, znajdą Państwo na stronie internetowej Arbeitsagentur.
